आजच्या काळात, देशातील वाढत्या बेरोजगारीमध्ये स्पर्धा परीक्षांमध्ये यश मिळवणे खूप कठीण काम आहे. तुम्ही देखील कोणत्याही स्पर्धा परीक्षेची तयारी करत असाल किंवा तुम्हाला तुमचे सामान्य ज्ञान वाढवायचे असेल, तर सर्व माहितीसह अपडेट राहणे महत्त्वाचे आहे, कारण सर्व प्रकारच्या स्पर्धा परीक्षांमध्ये सामान्य ज्ञानाचे प्रश्न असतात.
जर आपण यूपीएससी परीक्षेबद्दल बोललो तर सामान्य ज्ञानाचे प्रश्न लेखी परीक्षेपासून मुलाखत फेरीपर्यंत विचारले जातात. या परीक्षेत देशाच्या महत्त्वाच्या सेवेशी संबंधित प्रश्न विचारले जातात. यातील सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे न्याय विभाग. तुम्ही कधी कोर्टात गेला असाल किंवा चित्रपटांमध्ये पाहिले असेल की काही लोक कोर्टात त्यांच्या क्लायंटच्या बाजूने वाद घालताना दिसतात.
या लोकांना वकील म्हणतात. काळ्या कोट आणि पांढर्‍या शर्टवरून वकील ओळखले जातात. या वकिलांना अधिवक्ता देखील म्हटले जाते, परंतु बहुतेक त्यांना लॉयर आणि एडवोकेट म्हणून संबोधले जाते आणि ओळखले जाते. पण तुम्हाला माहित आहे का की, हे दोघे वेगळे आहेत. जर तुम्हाला माहित नसेल तर हे जाणून घ्या की, हे दोघे वेगळे आहेत.
या दोघांमध्ये फारसा फरक नसला तरी लॉयर आणि एडवोकेट यांच्यात काय फरक आहे हे जाणून घेणे तुमच्यासाठी मनोरंजक असेल. दोन्ही शब्द कायद्यातील तज्ञासाठी वापरले जातात, परंतु दोन्हीमध्ये खूप फरक आहे. अशा परिस्थितीत, या लेखाद्वारे आम्हाला माहित आहे की दोघांमध्ये काय फरक आहे…
◆लॉयर म्हणजे काय? त्यांचे अधिकार?
लॉयर आणि एडवोकेट हे शब्द एकमेकांचे स्वतंत्र समानार्थी शब्द म्हणून ओळखले जातात, परंतु तरीही दोघांमध्ये काही फरक आहेत. लॉयर अनेक प्रकारचे असू शकतात जसे की अटॉर्नी, एडवोकेट आणि सॉलिसिटर जे सर्व कायद्याच्या विविध क्षेत्रात तज्ञ आहेत. सर्व प्रथम, आपण लॉयरबद्दल बोलूया. लॉयर ही अशी व्यक्ती आहे जी अजूनही कायद्याच्या अभ्यासात गुंतलेली आहे, या व्यक्तीला कोर्टात केस लढण्याची परवानगी नाही. कारण पूर्ण अभ्यासाशिवाय वकिली करण्यासाठी नोंदणी करता येत नाही. मात्र, कायद्याचे शिक्षण घेतलेली कोणतीही व्यक्ती वकिली असावी, असे नाही. कोणत्याही वकिलाचे काम एखाद्या व्यक्तीला कायदेशीर सल्ला देणे असू शकते, परंतु तो एखाद्याच्या वतीने न्यायालयात खटला लढू शकत नाही.
◆एडवोकेट म्हणजे काय माहित आहे?
एडवोकेटला सहसा वकील म्हणतात. कारण ही एक व्यक्ती आहे असते जिने कायद्याचा अभ्यास पूर्ण केला आहे आणि तो कोर्टात वकील म्हणून प्रॅक्टिस करत असतो किंवा सोप्या भाषेत म्हणा की, वकिली म्हणजे ज्याचे कायद्याचे शिक्षण पूर्ण झालेले आहे. तसेच स्कॉटलंड आणि दक्षिण आफ्रिकेत वकिलांना बॅरिस्टर म्हणतात. उदाहरण म्हणून तुम्ही महात्मा गांधींच्या दक्षिण आफ्रिका भेटीचे उदाहरण घेऊ शकता. महात्मा गांधी दक्षिण आफ्रिकेतून परतल्यावर बॅरिस्टरची पदवी घेऊन परतले. प्रत्येक लॉयर आणि एडवोकेट असतोच असे नाही, तर प्रत्येक एडवोकेट हा लॉयर असतो. जर एखादी व्यक्ती दुसऱ्यासाठी खटला लढत असेल तर तो एडवोकेट आहे. एक प्रकारे ते व्यावसायिक आहे. एडवोकेट होण्यासाठी, कोणत्याही लॉयरला बार कौन्सिलमध्ये नोंदणी करावी लागते आणि बारची परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागते, त्यानंतर तो एडवोकेट बनतो.
◆दोघांमधील मुख्य फरक माहित आहे का?
लॉयर ही अशी व्यक्ती आहे जिने कायद्याचा अभ्यास केला आहे आणि प्रशिक्षण घेतले आहे. लॉयर हा शब्द खूप लोकप्रिय आहे. तर एडवोकेट हा एक विशेष प्रकारचा वकील/ लॉयर असतो जो कोणत्याही कोर्टात आपल्या क्लायंटचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी उपस्थित राहू शकतो. युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिका मध्ये एडवोकेट हा शब्द वापरला जात नाही, तेथे त्यांना फक्त लॉयर म्हटले जाते, परंतु एडवोकेट हा शब्द प्रामुख्याने युनायटेड किंगडम आणि इतर कॉमनवेल्थ देशांमध्ये वापरला जातो.
एडवोकेटचे काम कोर्टात त्याच्या क्लायंटचे प्रतिनिधित्व करणे आणि त्याचा बचाव करणे आहे. दुसरीकडे, लॉयरचे काम कायदेशीर सल्ला देणे, कोणत्याही परिस्थितीत जनहित याचिका दाखल करणे इ. येथे सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे लॉयरच्या प्रकारानुसार त्यांची भूमिका बदलू शकते. लॉयर हे एडवोकेटच्या एक पाऊल पुढे आहेत. एडवोकेटचे कार्य व कार्यक्षेत्र लॉयरपेक्षा मोठे असते.
