केंद्र सरकार आणि राज्य सरकार देशातील नागरिकांसाठी अनेक कल्याणकारी योजना राबवत आहेत. केंद्र आणि राज्य सरकारच्या अनेक योजना केवळ महिलांसाठी आणल्या आहेत. देशात गरीब, मजूर, शेतकरी आणि बेरोजगारांसाठी अनेक योजना सुरू असल्या तरी आज आम्ही तुम्हाला महिलांसाठी चालवल्या जाणार्‍या 10 सर्वोत्तम सरकारी योजनांबद्दल सांगणार आहोत.
महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने मोदी सरकारने अनेक पावले उचलली आहेत, ज्याचा फायदा देशातील महिला मोठ्या प्रमाणावर घेत आहेत. महिलांनीही पुरुषांच्या खांद्याला खांदा लावून पुढे जावे, हा सरकारचा मुख्य उद्देश आहे. केंद्र आणि राज्य सरकारच्या अनेक योजनांमुळे आज महिलाही प्रत्येक क्षेत्रात प्रगती करू लागल्या आहेत.
परंतु समाजात अजूनही काही रूढीवादी परंपरा आहेत ज्या दूर करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. आजही समाजात मुलींना ओझं समजलं जातं, त्यांना मुलासारखं महत्त्व दिलं जात नाही, घरात आणि समाजात त्यांना हीन समजलं जातं. या सर्व कारणांमुळे महिला मागे पडतात. त्यामुळे त्यांच्या शारीरिक, मानसिक आणि सामाजिक विकासावर परिणाम होतो.
केंद्र आणि राज्य सरकारच्या अनेक कल्याणकारी योजनांद्वारे महिलांचा सामाजिक आणि आर्थिक स्तर उंचावला जात आहे. आज आपण महिला आणि मुलींच्या उत्थानासाठी चालवल्या जाणार्‍या 10 सर्वोत्तम सरकारी योजनांची माहिती घेणार आहोत.. महिलांच्या उन्नतीसाठी राबविण्यात येत असलेल्या विविध योजनांची माहिती येथे दिली आहे. कृपया सर्व माहिती काळजीपूर्वक वाचा आणि तुमच्या पात्रतेनुसार सर्व योजनांचे लाभ घ्या –
1.प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना :
प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना 1 मे 2016 पासून सुरू करण्यात आली. या योजनेंतर्गत आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबातील महिलांना घरगुती गॅस सिलिंडर दिले जातात. आतापर्यंत कोट्यवधी महिलांनी या योजनेचा लाभ घेतला आहे. तुम्हालाही प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजनेचा लाभ घ्यायचा असेल, तर तुम्ही लगेच अर्ज करू शकता. 10 ऑगस्ट 2021 रोजी पंतप्रधान मोदींनी उज्ज्वल योजना 2.0 पुन्हा सुरू केली. उज्ज्वला योजना 2.0 अंतर्गत, दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबांना गॅस सिलिंडर पूर्णपणे मोफत दिले जात आहेत.
2. मोफत शिलाई मशीन योजना :
मोफत सिलाई मशीन योजना आपल्या देशाच्या माननीय पंतप्रधानांनी एक नवीन योजना सुरू केली आहे. ज्याचे नाव मोफत शिलाई मशीन योजना 2023 – 24 आहे. आपल्या देशातील महिलांना स्वावलंबी आणि सक्षम बनवण्याच्या उद्देशाने ही योजना सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेंतर्गत देशातील गरीब, मध्यमवर्गीय आणि निम्नवर्गीय महिलांना रोजगार उपलब्ध करून देण्याच्या उद्देशाने ही मोफत शिलाई मशीन योजना सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेअंतर्गत घरकाम करणाऱ्या महिला त्यांचे उत्पन्न वाढवून आर्थिकदृष्ट्या मजबूत होतील. तसेच त्यांचे राहणीमान सुधारेल.
3. मोफत पिठाची गिरणी योजना :
आपल्या देशात महिलांच्या उत्थानासाठी सरकारकडून अनेक उत्कृष्ट योजना सातत्याने राबविण्यात येत आहेत. महिला शक्ती आणि महिला सक्षमीकरणाला चालना देण्याच्या उद्देशाने घरकाम करणाऱ्या महिलांसाठी मोफत पिठाची गिरणी योजना सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेंतर्गत घरकाम करणाऱ्या महिलांना मोफत आटा चक्की योजनेंतर्गत मोफत पिठाची चक्की मशीन देण्यात येत आहे .
4. लाडली बहन योजना :
ही योजना माननीय मुख्यमंत्री श्री शिवराज सिंह चौहान यांनी राज्यातील एक कोटीहून अधिक आर्थिक दुर्बल महिलांसाठी मुख्यमंत्री लाडली ब्राह्मण योजना सुरू केली आहे. या योजनेंतर्गत राज्यातील एक कोटीहून अधिक पात्र महिलांना दरमहा 1000 रुपये मिळणार आहेत. आर्थिक मदत केली जाईल. तुम्ही देखील दारिद्र्यरेषेखालील किंवा मध्यमवर्गीय कुटुंबातील गृहिणी असाल तर तुम्ही देखील या योजनेचा लाभ घेऊ शकता.
5. नारी सन्मान योजना :
नारी सन्मान योजना माननीय माजी मुख्यमंत्री कमलनाथ यांनी जाहीर केली आहे. या योजनेतून राज्यातील महिलांना दरमहा 2000 रुपये मिळणार आहेत. देण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. आगामी विधानसभा निवडणुकीनंतर राज्यात काँग्रेसचे सरकार आल्यास राज्यातील सर्व पात्र महिलांना नारी सन्मान योजनेंतर्गत 1500 रुपये मिळणार आहेत. आणि गॅस सिलेंडर भरण्यासाठी 500 रु. अशा प्रकारे दरमहा एकूण रक्कम 2000 रुपये आहे. देण्यात येईल. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आतापासून अर्ज भरण्यास सुरुवात झाली आहे.
6. सखी – वन स्टॉप सेंटर :
हिंसेमुळे पीडित महिलांना सहाय्य आणि मदतीसाठी भारत सरकारने 1 एप्रिल 2015 पासून वन स्टॉप सेंटर लागू केले आहे. ही योजना मुळात सखी म्हणून ओळखली जाते. या योजनेंतर्गत देशातील प्रत्येक जिल्ह्यात वन स्टॉप सेंटर सुरू करण्याची योजना आहे. सध्या देशातील सर्व जिल्ह्यांमध्ये सखी-वन स्टॉप सेंटर कार्यरत आहे. सखी – वन स्टॉप सेंटर महिला आणि बाल विकास विभाग, महिला आणि बाल विकास मंत्रालय, भारत सरकार, राज्य सरकारच्या सहकार्याने चालवले जाते.
7. प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना :
प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना माननीय पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी सुरु केली आहे. या योजनेचा लाभ देशातील सर्व गरोदर माता आणि स्तनदा महिलांना दिला जातो. जर तुम्ही देखील गर्भवती महिला असाल किंवा तुमच्या कुटुंबात गर्भवती महिला किंवा स्तनपान करणारी महिला असेल, तर तुम्ही प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना/गर्भवती सहायता योजनेअंतर्गत अर्ज करून 6000 रुपये मिळवू शकता. आर्थिक मदतीची रक्कम मिळू शकते.
8. आंगणबाडी लाभार्थी योजना :
आंगणवाडी लाभार्थी योजना माननीय मुख्यमंत्री नितीश कुमार यांनी सुरू केली आहे. या योजनेचा लाभ 6 वर्षांपर्यंतच्या बालकांना आणि गरोदर मातांना देण्यात येत आहे. गेल्या दोन-तीन वर्षात कोरोनाच्या प्रादुर्भावामुळे शाळा, महाविद्यालये तसेच अंगणवाडी केंद्रांच्या कामकाजावर परिणाम झाला होता, हे तुम्हा सर्वांना माहीतच असेल. त्यामुळे बालके व मातांना पोषण आहारापासून वंचित राहावे लागत होते. हे लक्षात घेऊन मुख्यमंत्र्यांनी लाभार्थ्यांच्या खात्यात दरमहा 1500 रुपये देण्याची योजना सुरू केली आहे.
9. मुख्य मंत्री सामूहिक कन्या विवाह योजना :
राज्याची उत्कृष्ट योजना आहे. या योजनेंतर्गत गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबातील मुलींच्या लग्नावर राज्य सरकारकडून 50 हजार रुपये खर्च केले जातात. मुख्यमंत्री सामूहिक विवाह अंतर्गत, शेकडो मुला-मुलींचे (वधू-वर) लग्न एकाच मंडपात होतात. सामूहिक विवाहासाठी प्रत्येक जोडप्याला 50 हजार रुपयांची मदत दिली जाते. मदतीची रक्कम विवाह साहित्य आणि भेटवस्तूंवर खर्च केली जाते. या योजनेंतर्गत लग्नासाठी मुलींचे वय 18 वर्षे आणि मुलांचे वय 21 वर्षे असणे बंधनकारक आहे.
10. प्रधानमंत्री समर्थ योजना :
या योजनेद्वारे महिलांना स्थानिक रोजगाराच्या उद्देशाने भरतकाम, विणकाम, टेलरिंग, मेहंदी, ब्युटी पार्लर इत्यादींचे प्रशिक्षण दिले जाते. प्रशिक्षणानंतर महिला स्वत:चा व्यवसाय सुरू करून आर्थिक स्थिती सुधारू शकतात. या योजनेबाबत अधिक माहितीसाठी तुम्ही अंगणवाडी सेविका किंवा महिला व बालविकास विभागाशी संपर्क साधू शकता. प्रधानमंत्री समर्थ योजना राज्यभर चालवली जाते.
