शासनाकडून शेतकऱ्यांच्या हितासाठी अनेक प्रकारच्या योजना राबविण्यात येत आहेत. पीक पेरणी ते पीक विक्रीपर्यंतच्या योजना शासनामार्फत राबविण्यात येत आहेत. या योजनांतर्गत शेतकऱ्यांना अनुदानाचा लाभ दिला जातो. याशिवाय अनेक योजनांच्या माध्यमातून थेट शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे जमा केले जातात.
या योजनांच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना आर्थिक लाभ दिला जातो जेणेकरून त्यांचे उत्पन्न वाढू शकेल. परंतु अद्यापही अनेक शेतकरी आहेत ज्यांना माहिती नसल्यामुळे या योजनांचा लाभ घेता येत नाही. आज आम्ही शेतकऱ्यांना शासनामार्फत चालवल्या जाणाऱ्या टॉप 10 फायदेशीर योजनांची माहिती देत आहोत, ज्याद्वारे शेतकऱ्यांना थेट लाभ दिला जातो, चला तर मग जाणून घेऊया.
1. पंतप्रधान किसान योजना :
पीएम किसान योजना ही सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी योजनांपैकी एक आहे. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना पीएम किसान सन्मान निधीचा लाभ दिला जातो. या अंतर्गत दरवर्षी शेतकऱ्यांच्या खात्यात थेट 6,000 रुपये वर्ग केले जातात. या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना दर चार महिन्यांनी 2,000-2000 रुपये दिले जातात. ही योजना लहान शेतकऱ्यांसाठी सुरू करण्यात आली आहे. शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत करून त्यांचे उत्पन्न वाढवणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.
2. कृषी यंत्रसामग्री अनुदान योजना :
शेतकऱ्यांना शेती व बागकामासाठी माफक दरात कृषी उपकरणे उपलब्ध करून देण्याच्या उद्देशाने शासनामार्फत कृषी उपकरण अनुदान योजना राबविण्यात येत आहे. या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना शेती आणि बागायतीशी संबंधित विविध प्रकारची शेती उपकरणे जसे ट्रॅक्टर, कल्टिव्हेटर, रोटाव्हेटर, हार्वेस्टर, थ्रेशर इत्यादी खरेदीसाठी अनुदानाचा लाभ दिला जातो. या योजनेंतर्गत विविध राज्यांमध्ये तेथील सरकारने ठरवून दिलेल्या नियमांनुसार शेतकऱ्यांना अनुदानाचा लाभ दिला जातो. मध्य प्रदेशबद्दल बोलायचे झाले तर, येथे शेतकऱ्यांना कृषी उपकरणे खरेदीसाठी 20 ते 50 टक्के अनुदान दिले जाते. हे अनुदान विविध कृषी उपकरणांवर त्याच्या किंमतीनुसार बदलते.
3. पंतप्रधान कृषी सिंचन योजना :
सिंचनाअभावी शेतकऱ्यांची पिके सुकू नयेत यासाठी सरकार प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजना राबवत आहे . याअंतर्गत शेतकऱ्यांना ठिबक सिंचन आणि तुषार सिंचन यंत्रणा बसवण्यासाठी प्रोत्साहित करण्यात येत आहे. यासाठी शेतकऱ्यांना 90 टक्के अनुदान दिले जाते. या योजनेंतर्गत शेतकरी त्यांच्या शेतात ठिबक आणि तुषार सिंचन यंत्रणा बसवून पाण्याची बचत करू शकतात आणि कमी पाण्यात जास्त क्षेत्र सिंचन करू शकतात.
4. किसान क्रेडिट कार्ड योजना :
शेतकऱ्यांना शेतीच्या कामांसाठी पैशांची गरज आहे. यासाठी अनेक शेतकरी स्थानिक सावकारांकडून पैसे घेतात ज्यांचे व्याजदर खूप जास्त आहेत. शेतकऱ्यांना सावकारांच्या चढ्या व्याजदरापासून दिलासा देण्यासाठी सरकारने किसान क्रेडिट कार्ड योजना सुरू केली आहे . या अंतर्गत शेतकर्‍यांना अगदी नाममात्र व्याजदरावर 50,000 ते 3 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज मिळू शकते. विशेष म्हणजे 1,50,000 रुपयांपर्यंतचे कर्ज कोणत्याही हमीशिवाय शेतकऱ्यांना दिले जाते. क्रेडिट कार्ड बनवून शेतकरी अत्यंत कमी व्याजदरात बँकेकडून कर्ज मिळवू शकतात. कर्जाची वेळेवर परतफेड करणाऱ्या शेतकऱ्यांना व्याज सवलतीचा लाभही दिला जातो.
5पीएम किसान मानधन योजना :
शेतकर्‍यांना त्यांच्या वाढत्या वयात मदत देण्यासाठी, पंतप्रधान किसान मानधन योजना सुरू करण्यात आली आहे जी 60 वर्षांनंतर शेतकर्‍यांना निश्चित रक्कम प्रदान करेल. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना दरवर्षी 36,000 रुपये मिळतील म्हणजेच शेतकऱ्यांना दरमहा 3,000 रुपये पेन्शन दिली जाईल. या योजनेसाठी शेतकऱ्यांना हातभार लावावा लागणार आहे. ही योजना शेतकऱ्यांसाठी ऐच्छिक ठेवण्यात आली आहे. शेतकऱ्यांची इच्छा असेल तर ते त्यांच्या इच्छेनुसार या योजनेत सहभागी होऊ शकतात. पीएम किसान योजनेशी संबंधित शेतकरी या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
