◆NRI म्हणजे काय ?
NRI चे पूर्ण रूप “अनिवासी भारतीय” आहे. हा शब्द परदेशात राहणाऱ्या भारतीय नागरिकांसाठी वापरला जातो. अनिवासी भारतीय म्हणून ते भारतीय नागरिक आहेत, परंतु त्यांचे निवासस्थान परदेशात आहे. एखाद्या व्यक्तीला एनआरआय मान्यता मिळण्यासाठी, त्यांनी किमान 182 दिवस परदेशात वास्तव्य केलेले असणे आवश्यक आहे आणि त्यांनी परदेशी नागरिकांप्रमाणे तेथे कायमचे वास्तव्य केले पाहिजे.
◆NRI दर्जा विशेषतः
भारतीय वंशाच्या व्यक्तींसाठी वैध आहे जे नोकरी, शिक्षण, व्यवसाय किंवा इतर कोणत्याही कारणासाठी परदेशात राहतात. NRI हे कायम रहिवासी आणि नागरिकांपेक्षा वेगळे आहेत. कारण ते परतल्यावर भारतीय नागरिकत्व टिकवून ठेवू शकतात.
◆NRI चे पूर्ण रूप काय आहे?
NRI चे पूर्ण रूप अनिवासी भारतीय आहे. NRI हा भारतीय नागरिक आहे आणि विविध कारणांसाठी भारताबाहेर राहतो.
◆अनिवासी भारतीयांसाठी काही महत्त्वाचे फायदे हे असू शकतात:
1. आर्थिक लाभ:
अनिवासी भारतीयांना भारतात त्यांच्या उत्पन्नाचा व्यापार करण्याची संधी मिळते. त्यांना भारतीय बँकांमध्ये गुंतवणूक करण्याची आणि विविध आर्थिक योजनांचा लाभ घेण्याची सुविधा आहे.
2. अधिकार:
अनिवासी भारतीयांना भारतीय नागरिकांसारखे काही हक्क आहेत, जसे की मालमत्तेचा हक्क, जमिनीचा अधिकार, व्यावसायिक उपक्रमांमध्ये सहभागी होण्याचा अधिकार इ.
3. परतावा सुविधा:
अनिवासी भारतीय भारतीय नागरिकत्व टिकवून ठेवू शकतात आणि त्यांच्या इच्छेनुसार भारतात परत स्थायिक होऊ शकतात.
4. शिक्षण:
अनिवासी भारतीयांच्या मुलांना भारतीय शिक्षण पद्धतीत भारतीय नागरिकांच्या तुलनेत प्रवेश मिळतो, ज्यामुळे त्यांना त्यांची संस्कृती, भाषा आणि धर्म यांचा अभ्यास करण्याची संधी मिळते.
5. गुंतवणूक:
अनिवासी भारतीयांना भारतीय बाजारपेठेत गुंतवणूक करण्याची संधी मिळते.
6. पेन्शन योजना:
अनिवासी भारतीयांना भारतीय पेन्शन योजनांचा लाभ मिळतो, ज्यामुळे त्यांना वृद्धापकाळात आरामदायी जीवन जगता येते.
7. पुरवठ्याद्वारे संपर्क करा:
अनिवासी भारतीय भारतीय वंशाच्या लोकांसाठी एक माध्यम म्हणून काम करतात, त्यांना देशाशी संपर्क ठेवण्याची आणि त्यांची संस्कृती आणि भाषा टिकवून ठेवण्याची संधी देतात.
8. व्यावसायिक क्रियाकलाप:
अनिवासी भारतीयांना परदेशात व्यापार आणि गुंतवणूक करण्याची संधी मिळते. त्यांना भारतीय व्यवसाय आणि उद्योजकता क्षेत्रात सामील होण्याची सोय केली जाते.
व्यक्तीला विशेष फायदे देऊ शकतात, परंतु काही कायदेशीर आणि आर्थिक निर्बंध देखील असू शकतात.
◆NRI कसे व्हावे ?
●एनआरआय होण्यासाठी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
1. राहण्याचा कालावधी: तुम्ही किमान 182 दिवस भारताबाहेर असायला हवे. हे पॅरामीटर कॅलेंडर वर्षात (1 एप्रिल ते 31 मार्च) लागू आहे .
2. परदेशी अधिवास: तुमचा अधिवास भारताबाहेर असावा. म्हणजे तुम्हाला परदेशात राहावे लागेल.
3. नागरिकत्व: तुम्ही भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे. जर तुम्ही परदेशी नागरिकत्व घेतले असेल तर तुम्ही एनआरआयच्या व्याख्येत येणार नाही.
4. नियमित परदेशी रहिवासी स्थिती: तुम्हाला परदेशात नियमित परदेशी रहिवासी म्हणून ओळखले जाणे आवश्यक आहे. हे तुमच्या निवासस्थानाच्या उद्देशावर आधारित असू शकते, जसे की काम, शिक्षण, व्यवसाय इ.
तुम्ही वरील निकष पूर्ण केल्यास, तुम्हाला एनआरआय म्हणून मान्यता मिळू शकते. त्यानंतर, तुम्हाला तुमच्या एनआरआय स्थितीबद्दल विविध बँका, वित्तीय संस्था आणि सरकारी प्राधिकरणांना माहिती द्यावी लागेल. तुम्हाला तुमची परदेशी रहिवासी कागदपत्रे, परदेशातील बँक खाती, आयकर विभाग आणि इतर आवश्यक संस्थांशी संपर्क साधावा लागेल.
तुम्हाला एनआरआय म्हणून मान्यता मिळाल्यास, तुम्ही नागरिकत्व हक्क, आर्थिक योजना, गुंतवणूक, पेन्शन, जमिनीचे हक्क आणि इतर सुविधांसाठी पात्र असाल. एकदा तुम्ही एनआरआय झाल्यानंतर, तुम्ही नियमितपणे तुमची एनआरआय स्थिती तपासत राहिली पाहिजे,कारण नियम आणि कायदे बदलू शकतात आणि त्याचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे.
तुम्हाला तुमच्या आर्थिक सल्लागार किंवा न्यायिक अधिकाऱ्यांकडून अद्ययावत सल्ला घेण्याचा सल्ला दिला जाऊ शकतो. तुम्हाला एनआरआय म्हणून ओळखले जाण्याची इच्छा असल्यास, तुम्ही अधिकृत शाखा, भारतीय परराष्ट्र कार्यालय किंवा आर्थिक सल्लागार यांच्याशी सरकारी नियम, नियमित परदेशी रहिवाशांसाठी अर्ज प्रक्रिया आणि आवश्यक कागदपत्रांविषयी तपशीलवार माहितीसाठी संपर्क साधू शकता. ते तुम्हाला आवश्यक मार्गदर्शन आणि समर्थन देतील.
◆ NRI आणि PIO मध्ये काय फरक आहे
अनिवासी भारतीय (अनिवासी भारतीय) आणि पीआयओ (भारतीय मूळ व्यक्ती) दोघेही भारतीय वंशाच्या व्यक्तींचा संदर्भ देतात, परंतु दोघांमध्ये काही महत्त्वाचे फरक आहेत:
1. निवासी स्थिती: एनआरआय ही अशी व्यक्ती आहे जी परदेशात राहते आणि तिचे/तिचे भारतीय मूळ ओळखते. PIO देखील परदेशात राहतात परंतु त्यांच्याकडे भारतीय नागरिकत्व नाही. PIO ला त्याच्या भारतीय वंशाच्या ओळखीद्वारे किंवा वारशातून भारताशी निष्ठा किंवा सहवास प्राप्त होतो.
2. नागरिकत्व: NRI हा भारतीय नागरिक आहे, जो परदेशात राहतो. PIO कडे भारतीय नागरिकत्व नाही, परंतु भारतीय वंशाची ओळख किंवा वारसा याद्वारे काही विशेषाधिकार दिले जातात.
3. भारतीय मालमत्ता: अनिवासी भारतीयांना भारतात मालमत्ता खरेदी करण्याचा आणि मालमत्ता स्वतःच्या नावावर ठेवण्याचा अधिकार आहे. PIO ला भारतात मालमत्ता खरेदी करण्याचा अधिकार आहे, परंतु त्याला भारतात विक्रीयोग्य मालमत्ता खरेदी करण्याचा आणि चालवण्याचा अधिकार नाही
खरं तर, आयकर आणि एनआरआय कायद्यांमध्ये पीआयओ (पर्सन ऑफ इंडियन ओरिजिन) आणि एनआरआय (अनिवासी भारतीय) या दोन्ही संज्ञा समानार्थीपणे वापरल्या जात नाहीत. 2019 नंतर, PIO ही संज्ञा बंद करण्यात आली आहे आणि त्याला ओव्हरसीज इंडियन (OCI) म्हणतात. OCI चा अर्थ “भारताचे परदेशी नागरिक” आहे.
◆NRI आणि OCI (पूर्वीचे PIO) मधील काही मुख्य फरक येथे आहेत :
1. नागरिकत्व: NRI ही एक व्यक्ती आहे जी भारतीय नागरिक आहे आणि परदेशात राहते. ओसीआय व्यक्तीकडे भारतीय नागरिकत्व नाही, परंतु त्याला/तिला भारताच्या अनुषंगाने मिळते.
2. भारतीय मालमत्ता: अनिवासी भारतीयांना भारतात मालमत्ता खरेदी करण्याचा आणि त्यांच्या नावावर मालमत्ता ठेवण्याचा अधिकार आहे. OCI ला भारतात मालमत्ता खरेदी करण्याचा अधिकार आहे, परंतु केवळ काही अटींसह.
3. परदेश प्रवास: NRI भारतातून परदेशात राहतो आणि परदेशी नागरिक म्हणून परदेशात प्रवास करतो. OCI ला भारताला भेट देण्यासाठी व्हिसा आवश्यक आहे