सरकारी बचत योजना जर तुम्ही बचत आणि गुंतवणुकीसाठी तुमचे पैसे कुठेतरी जमा करण्याचा विचार करत असाल तर सरकारी योजना तुमच्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकतात. सरकार नागरिकांसाठी अनेक बचत आणि गुंतवणूक योजना राबवत आहे. तुम्हाला चांगल्या व्याजदरात उत्कृष्ट परताव्याच्या लाभाचाही लाभ मिळतो. याशिवाय तुमच्या जमा झालेल्या पैशावर सरकारी सुरक्षेचीही हमी असते. या योजना पोस्ट ऑफिस आणि बँका चालवतात. जाणून घेऊया या 10 सरकारी योजना.
1.मासिक उत्पन्न योजना:
पोस्ट ऑफिसच्या या योजनेत, तुम्ही किमान रु. 1000 आणि कमाल रु. 9 लाख जमा करू शकता. संयुक्त खात्यात जास्तीत जास्त 15 लाख रुपयांची गुंतवणूक करता येते. योजनेचा परिपक्वता कालावधी 5 वर्षांचा आहे. ही योजना एक वर्षानंतर बंदही होऊ शकते. मात्र, यावेळी ते 2% ने कमी केले जाईल. योजना तीन वर्षांनी बंद झाल्यास, 1% रक्कम कापली जाईल. ही योजना सध्या वार्षिक 7.4% व्याजदर देते.
2. नॅशनल टाइम डिपॉझिट स्कीम:
पोस्ट ऑफिसच्या या योजनेत तुम्ही तुमचे पैसे 1 वर्ष, 2 वर्षे, 3 वर्षे आणि 5 वर्षांसाठी जमा करू शकता. या अंतर्गत किमान 1000 रुपये ठेव करता येतील. मात्र, पैसे जमा करण्यासाठी कमाल मर्यादा नाही. हे खाते 6 महिन्यांनंतर बंद केले जाऊ शकते. आयकर कायद्याच्या कलम 80-सी अंतर्गत वजावटीचा लाभ हे या योजनेचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य आहे. योजनेतील 1 वर्षासाठी 6.90%, 2 वर्षांसाठी 7%, 3 वर्षांसाठी 7% आणि 5 वर्षांसाठी 7.5% व्याजदर आहेत.
3. ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना:
पोस्ट ऑफिसची ही योजना विशेषतः वृद्धांसाठी सुरू करण्यात आली आहे. वयाची ६० वर्षे पूर्ण केलेली कोणतीही व्यक्ती आपले खाते उघडू शकते. 55 वर्षांवरील निवृत्त लोकही खाते उघडू शकतात. योजनेत संयुक्त खातेही उघडता येते. एप्रिल, जुलै, ऑक्टोबर आणि जानेवारीच्या पहिल्या कामकाजाच्या दिवशी व्याज दिले जाते. ही योजना आयकर कायद्याच्या कलम 80-सी अंतर्गत वजावट प्रदान करते. सध्या, ही योजना 8.20% व्याज दर देते.
4. नॅशनल सेव्हिंग सर्टिफिकेट :
पोस्ट ऑफिसच्या या योजनेत तुम्ही किमान 100 रुपये गुंतवू शकता. परिपक्वता कालावधी 5 वर्षे आहे. गुंतवणुकीवर कमाल मर्यादा नाही. सध्या, ही योजना वार्षिक 7.7% व्याज दर देते.
5. सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी योजना:
पोस्ट ऑफिसच्या या योजनेत, तुम्ही किमान रु 500 आणि जास्तीत जास्त रु 1,50,000 गुंतवू शकता. तुम्ही कर्जही घेऊ शकता. आयटी कायद्याच्या कलम 10 अंतर्गत खात्यात मिळालेले व्याज आयकरातून मुक्त आहे. याशिवाय आयकर कायदा 80C अंतर्गत कर कपातीचा लाभही मिळतो. सध्या, या योजनेंतर्गत वार्षिक 7.1% व्याजदर आहे.
6. सुकन्या समृद्धी योजना :
ही योजना विशेषतः मुलींसाठी सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेंतर्गत गुंतवणुकीची किमान रक्कम 250 रुपये आणि कमाल मर्यादा 1.5 लाख रुपये आहे. मुलगी 18 वर्षांची झाल्यावर किंवा लग्न झाल्यावर मॅच्युरिटीपूर्वी हे खाते बंद केले जाऊ शकते. परिपक्वता कालावधी 21 वर्षे आहे. हे आयकर कायदा 80C अंतर्गत कर कपातीचा लाभ देखील देते. सध्या, ही योजना वार्षिक आधारावर 8% दराने व्याज लाभ देते.
7. किसान विकास पत्र:
पोस्ट ऑफिसची ही योजना खासकरून शेतकऱ्यांसाठी सुरू करण्यात आली आहे. पण कोणीही आपले खाते उघडू शकतो. या योजनेची सर्वात खास गोष्ट म्हणजे काही काळानंतर योजनेत जमा केलेले पैसे दुप्पट होतात. सध्या ही योजना वार्षिक 7.5 टक्के व्याजदर देते.
8.आवर्ती ठेव योजना :
या सरकारी योजनेत किमान 100 रुपये जमा करता येतात. रक्कम जमा करण्याची कमाल मर्यादा निश्चित केलेली नाही. परिपक्वता कालावधी 5 वर्षे आहे. सध्या 5 वर्षांच्या RD वर 6.5% व्याजदर आहे.
9.पोस्ट ऑफिस बचत योजना:
या योजनेत किमान 500 रुपये जमा केले जाऊ शकतात. या योजनेअंतर्गत गुंतवणुकीसाठी कमाल मर्यादा नाही. संयुक्त खाते उघडता येते. आयकर कायद्यानुसार, एका आर्थिक वर्षातील उत्पन्नातून वजावट म्हणून खात्यातून 10,000 रुपयांपर्यंतचे व्याज मिळू शकते. सध्या, ते 4% दराने व्याज देत आहे.