नमस्कार मित्रांनो न्यूज फीड या मराठी डिजिटल माहिती पोर्टलवर आपले स्वागत आहे. आम्ही आपल्यासाठी रोज नवनवीन माहिती प्रसारित करत असतो. हि माहिती आपल्या पर्यंत पोहोचण्यासाठी आपण आमचे NEWS FEED (न्यूज फीड) हे फेसबुक पेज लाईक करा.
तुम्ही एखाद्या मोठ्या सरकारी अधिकाऱ्याच्या कार्यालयात गेला असाल तर त्यांच्या खुर्चीवर पांढरा टॉवेल ठेवलेला पाहायला मिळालाच असेल. अनेक दशकांपासून चालत आलेल्या या परंपरेमागे काय तर्क आहे, याचे नेमके उत्तर कोणालाच देता येणार नाही. साहेबांच्या खुर्चीवर चकचकीत पांढरा टॉवेल ठेवणार्या शिपायालाही याची कल्पना नसेल, पण आजही अनेक सरकारी कार्यालयात अधिकाऱ्यांच्या खुर्च्यांवर पांढरे टॉवेल पाहायला मिळतात. मात्र, ती ठेवावी की नाही, याची आजच्या तरुण पिढीतील काही अधिकाऱ्यांना पर्वा नाही.
अनेकदा लोकांच्या मनात प्रश्न पडतो की सरकारी कार्यालयांच्या खुर्च्यांवर पांढरा टॉवेल का ठेवला जातो आणि त्यामागचे खरे कारण काय? चला तर मग आज या लेखाद्वारे जाणून घेण्याचा प्रयत्न करू.
काही महिन्यांपूर्वी या प्रश्नावरून सोशल मीडियावर देशातील अनेक बड्या आयएएस, आयपीएस, आयआरएस अधिकाऱ्यांमध्ये शाब्दिक युद्ध सुरू झाले होते. ही काही परस्पर लढाई नव्हती, तर पांढऱ्या टॉवेलवर चोख उत्तर देण्याची लढाई होती. या दरम्यान प्रत्येकाचे आपापले तर्क होते. यातील काही तर्क विचार करायला भाग पाडणारे होते, तर काही पोट धरून हसण्यासारखे विनोदी. देशातील काही आयएएस, आयपीएस, आयआरएस अधिकाऱ्यांच्या या मजेशीर उत्तरांनी सोशल मीडियावर धुमाकूळ घातला होता.
वास्तविक, याची सुरुवात IRTS अधिकारी संजय कुमार यांच्या ट्विटने झाली, ज्यामध्ये त्यांनी लिहिले- ‘जर एका खोलीत 10 एकसारख्या खुर्च्या असतील, तर वरिष्ठांच्या खुर्चीमध्ये फरक कसा करायचा? चला, ‘पांढरा टॉवेल ठेवा’.
If there are ten similar chairs in a room then how to differentiate chair of a senior ? Put white towel on it. #bureaucracy
— Sanjay Kumar IRTS (@Sanjay_IRTS) February 3, 2022
मग काय, त्यांच्या ट्विटला प्रतिसाद देत सोशल मीडियावर ज्ञानाची गंगा वाहू लागली. यादरम्यान आयएएस, आयपीएस, आयआरएस अधिकाऱ्यांच्या एकापेक्षा एक सडेतोड उत्तरांनी वातावरण एकदम रंजक झाले. या दरम्यान कोणीतरी म्हणाले – ‘जेष्ठतेचे प्रतीक म्हणून हा पांढरा टॉवेल ठेवला जातो’. तर कोणाचे उत्तर होते – ‘जेव्हा एसी नव्हते, त्या काळात पांढरा टॉवेल हा गर्मी रोखण्याचा देशी जुगाड होता’.
When I threw away the white towel on my chair, some of my people didn't like it. Now they have tied the white towel to the chair so that I can't throw it away. 😛
— Ananth Rupanagudi (@Ananth_IRAS) February 4, 2022
इंग्रजांच्या काळातील इतिहास :
यादरम्यान, आयआरएस अधिकारी विकास प्रकाश सिंह यांनी उत्तर दिले, ‘पांढरा टॉवेल’ हा भारतीय नोकरशाहीमध्ये नेहमीच एक कुतूहलाचा विषय राहिला आहे. पण प्रत्यक्षात त्याची सुरुवात ब्रिटिशांच्या काळात झाली. त्यामागचे मुख्य कारण म्हणजे त्या काळात बनवलेल्या पातळ गादीवाल्या खुर्च्या. थंडीपासून बचाव करण्यासाठी टॉवेलचाही वापर केला जात असे. तर उन्हाळ्यात इंग्रज अधिकारीही घाम शोषण्यासाठी याचा वापर करत असत. या परंपरेशी आपण ब्रिटीश काळापासून जोडलेलो आहोत, जी आजतागायत सुरू आहे.
राजकीय कनेक्शन :
पांढऱ्या टॉवेलचीही स्वतःची वेगळी वृत्ती असते. पांढऱ्या टॉवेलचा हा ट्रेंड केवळ सरकारी अधिकारीच वापरत नाहीत, तर भारतीय राजकारणातही त्याचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला जातो. राजकारणी आणि मंत्र्यांच्या खुर्चीतही तुम्ही हे पाहिलं असेल. म्हणूनच पांढरे टॉवेल नेहमीच ‘भारतीय सत्तेच्या राजकारणाशी’ जोडले गेले आहेत.
सूचना: वरील माहिती उपलब्ध माहितीचा अभ्यास करून तसेच वेगवेगळ्या इंटरनेट स्रोतांचा अभ्यास करून प्रदर्शित करण्यात आलेली आहे. सदर माहिती हि सामान्य जनतेमध्ये जागरूकता निर्माण करण्यासाठी प्रदर्शित करण्यात आली आहे. या माहितीमध्ये काही त्रुटी आढळ्यास त्यास मानवी चूक मानले जावे. अधिक माहितीसाठी विषयानुरूप त्या क्षेत्रातील जाणकार व्यक्तींचा सल्ला घ्यावा. केवळ या लेखाचा आधार घेऊन केलेल्या कोणत्याही प्रकारच्या कायदेशीर अथवा इतर कार्यवाहीच्या संभाव्य नुकसानीस या लेखाचे लेखक अथवा वेबसाईटशी संबंधित कोणतीही व्यक्ती अथवा कंपनी जबाबदार राहणार नाही याची दखल घ्यावी.
सदर लेख अथवा लेखातील कुठल्याही भागाचे छापील, इलेक्ट्रॉनिक माध्यमात परवानगीशिवाय पुनर्मुद्रण किंवा कुठल्याही सोशल मीडियात कॉपी-पेस्ट करून पुनर्लेखन करण्यास सक्त मनाई आहे. याचे उल्लंघन केल्याचे आढळल्यास कायदेशीर कारवाई करण्यात येईल. लेख आपल्या मित्र, मैत्रिणींना पाठवण्यासाठी उपलब्ध पर्यायांचा वापर करून जरूर शेअर करा.